Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.
Około r. 1550 były u nas aż 32 przeróżne sekty. Bo gdy raz sprawy Boskie zdano na rozum ludzki, zaraz pokazało się, że "co głowa, to rozum". Ale też ta obfitość sekt stanowiła największą słabość protestantyzmu. Co więc nam przyniosły początki nowożytności? Pogłębienie nauki i rozszerzenie oświaty stanowiły korzyści ogromne, niezmierne, ale odkrycie nowych dróg morskich będzie dla nas klęską gospodarczą, jeżeli Polska nie stanie się panią sąsiednich sobie mórz. Przyplątała się zaś do nowożytnej epoki kula u nogi: protestantyzm. Zobaczymy, jak odstępcy Kościoła stawali się w Polsce potem także odstępcami Ojczyzny, a nawet naprowadzali wroga na własny kraj. Do licznych kłopotów i zawikłań przybywał jeszcze jeden. Rzecz całkiem prosta, że Kościół podjął walkę z protestantyzmem. Czasy soboru trydenckiego Wobec rozplenienia się sekciarstwa zachodziła potrzeba misji wewnętrznych, jak najliczniejszych i jak najgorliwszych. W tej działalności przodowali zakonnicy. Nie zabrakło w polskich klasztorach mężów świątobliwych, pociągających braci zakonnych do wytężonej pracy apostolskiej; nie zabrakło ani takich, których uważano za świętych i za cudotwórców. Jeszcze pod koniec wieku XVII zapisano, że cudami słynął i "słynie" grób Aleksego, Franciszkanina, który wymownymi kazaniami zwalczał protestantyzm w Bytomiu na Śląsku, gdzie zmarł w r. 1528. Augustianie zaś krakowscy szczycili się świątobliwym Szymonem, który następnie przeniósł się do pobliskiego Olkusza i tam życia dokonał w r. 1536, a przy którego grobie "wielka światłość widywana bywa". Dominikański klasztor w Krakowie zasłynął kazaniami Stanisława Kokoszki, uczonego doktora Pisma Świętego, wielce świątobliwego ascety, zmarłego w r. 1532. O nim zapisano, ze "cudami za życia i po śmierci słynie". Ale ponad wszystkich dostępujących sławy świętości, wzniósł się Bernardyn Stanisław, syn zduna ze wsi Zagórzyc pod Proszowicami, który przy ślubach zakonnych przybrał sobie imię Rafał. Zwany jest powszechnie Rafałem z Proszowic, także Proszowskim. Za króla Olbrachta był gwardianem w Poznaniu, następnie trzy razy w Krakowie za Zygmunta Starego; a także w Wilnie i aż w Kownie, gdzie założył bractwo bernardyńskie św. Anny i wystarał się o kaznodzieję do języka litewskiego. Jeździł do Włoch na kapitułę generalną zakonu dwa razy; czterokroć zaś był prowincjałem, ceniony jak "zwierzchnik niezwykłej świętości". Ostatnie lata spędził na uboczu w skromnym klasztorku w Warcie w Wielkopolsce, gdzie dokończył życia w r. 1534. Grób zasłynął cudami, a wszyscy bez wyjątku wspominając o nim nazywają go wprost świętym. Zdziałał niezmiernie dużo dla coraz wyższego podniesienia swego zakonu. Wpływał na heretyków, na "innowierców" (jak ich wówczas zwać poczęto), bo cieszył się także u nich pełnym szacunkiem. Wielką powagą otoczona była jego osoba, gdziekolwiek się zjawił. Wiedziano o nim dobrze na dworze Zygmunta Starego, a królowa Bona ciekawa była poznać go osobiście i bardzo go ceniła. Zajmującą bardzo postacią z czasów Zygmunta Starego był inny jeszcze Bernardyn, wielki mistrz kazalnicy, Zakrzewski. W spełnianiu ślubu ubóstwa takim był skrupulantem, iż "nigdy nie miał więcej, niż habit, płaszcz i dwie koszule", Stałym jego miejscem pobytu był Poznań; ale podróżował z kazaniami po całej Polsce; przenoszono go też umyślnie z klasztoru do klasztoru. W podróżach towarzyszyła mu zawsze matka, tercjarka. Zmarła też przy synu, na jego ręku ducha Bogu oddając w Poznaniu. Świątobliwy syn był następnie delegowany na kapitułę generalną do Włoch, skąd wybierał się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Ponieważ jednak rozwijała się u niego choroba piersiowa, nie doszedł dalej, jak do miasta Bolzano we włoskim Tyrolu. Długo tam chorował i w tamtejszym klasztorze bernardynów przeniósł się do lepszego świata w r. 1535 i został pochowany pod ołtarzem św. Anny. Umierał w opinii świętości, która otaczała go nawet tam za granicą. Wybitnym obrońcą wiary w zwalczaniu protestantyzmu był też kanonik krakowski ze starego szlacheckiego rodu, Andrzej Rej. Nabrawszy przekonania, że więcej będzie mógł zdziałać, jeśli wstąpi do Bernardynów, nie zawahał się, i w najuboższym z zakonów stał się najpokorniejszym bratem. Budował wszystkich swym przykładem aż do zgonu w r. 1543
-
WÄ…tki
- Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.
- Kiedy jednak z biegiem lat stan rzeczy się coraz bardziej (ustalał, żywioły miejskie zaczynały stawać w coraz wyraźniejszej opozycji do senatu i prezesa Wodzickiego...
- Istnieją jednak legendy My z rasy chap - hopaj - chwatów jesteśmy wielkimi podróżnikami, przemierzaliśmy rozległe obszary od wielu generacji i zebraliśmy owe legendy...
- Palenie marihuany wiąże się wprawdzie w niewielkim stopniu z zażywaniem środków psychotropowych przez rodziców, jednakże to, że twoi rodzice nie zażywają narkotyków,...
- Tarrant Perm wiedział jednak, że Borsk Fey’lya opuścił Coruscant, wychodząc z założenia, że stolica Nowej Republiki może być kolejnym celem ataku wojsk Lorda Vadera,...
- Eksponowane są jednak argumenty związane głównie z pewnymi słabościanń rynkowego mechanizmu alokacji zasobów i w ogóle gospodarki rynkowej...
- Sir John podawał mu już jednak kieliszek szampana i Clinton musiał wznieść toasty, uroczysty za królową i ironiczny za sułtana oraz nowy traktat, zanim...
- Jednak poza nielicznymi wyjątkami tych poleis, w których szczególnie rozwinęto się rzemiosto (Korynt, Ateny, Syrakuzy), miasto nigdzie nie stato się, nawet w drugiej...
- Biskup Paryża wyrażał jednak przekonanie, że król, który dotąd nie przejmował się anatemą, zechce teraz pojednać się z Kościołem ze względu na rozdzielanie dóbr po albigensach...
- Postacie, twarze, oczy tych dwóch mężczyzn, którymi byłam ja sama, zbliżały się, przenikały w siebie, nie stając się jednak ani przez chwilę jednością...
- Kto by pomyślał kilka lat przedtem, że ta wspaniała Sabina i jej krewni znajdą się w jednym i tym samym wagonie bydlęcym ze mną i z moimi dziećmi? A jednak było przyjemnie...