Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

Stężenie CRP powyżej 100 mg/l wskazuje na: ¦ ciężkie zakażenie bakteryjne, posocznicę (Sepsis), m stan po ciężkich operacjach, ¦ głębokie zakrzepy żył podudzi, ¦ niektóre schorzenia reumatyczne w fazie ostrej, ¦ chorobę Crohna. Białko C-reaktywne 199 tdania laboratoryjne Alfa-1 -anty trypsy na Jest to również jedno z białek fazy ostrej, którego stężenie wzrasta w zapaleniach. Jego znaczenie dotyczy jednak głównie stanów niedoborowych. Wartość prawidłowa: 190 do 350 mg/l. Oznaczenie przeprowadza się w surowicy. Co to jest alfa-1-antytrypsyna? Jest to enzym, który może znosić działanie innych enzymów rozszczepiających białko. Jest wytwarzany w wątrobie, także w makrofagach płuc i monocytach. Alfa-1-antytrypsyna zapobiega rozpadowi własnych tkanek organizmu. W przeciwnym razie w procesie obrony organizmu przeciw zarazkom chorobotwórczym tkanka uległaby samozniszczeniu. Przy braku tego enzymu przeważałoby działanie enzymów proteolitycznych. W tym przypadku mogłyby powstać rozległe, masywne uszkodzenia narządów. Oznaczenie alfa-1-antytrypsyny przeprowadza się w przypadku podejrzenia wrodzonego jej niedoboru, w chorobach dziedzicznie uwarunkowanych. Obniżenie stężenia wskazuje na wrodzone schorzenie niedoborowe. Ludzie wykazujący niedobór są szczególnie podatni na niektóre choroby wątroby i płuc. I tak na przykład ocenia się, że 2% pacjentów z rozedmą płuc cierpi na ten defekt enzymatyczny. Szczególnie zagrożeni są w tych przypadkach palacze tytoniu. Co oznacza podwyższone stężenie alfa-1 -antytrypsyny? Aktywność alfa-1 -antytrypsyny jest podwyższona 2-5-kro-tnie we wszystkich procesach zapalnych. Oznaczenia jej aktywności nie stosuje się w diagnostyce zapaleń. Stany zapalne i bc 200 Fosfoheksoizomeraza (PHI) Fosfoheksoizomeraza (PHI) Oznaczenie aktywności tego enzymu może służyć do różnicowania zapaleń mózgu pochodzenia bakteryjnego i innych typów zapaleń. Czasami posługujemy się tym oznaczeniem w kontroli przebiegu niektórych nowotworów złośliwych. Wartości prawidłowe: Surowica 15 do 67 j/l. Płyn mózgowo-rdzeniowy do 6 j/l. Oznaczenia przeprowadza się w surowicy i w płynie mózgowo-rdzeniowym. Jaką funkcję pełni PHI? Jest to enzym występujący w cytoplazmie komórek wszystkich tkanek. Odgrywa on rolę w przemianie pośredniej glukozy. Przenikanie enzymu poza komórki może następować przy uszkodzonych błonach komórkowych. Co oznacza podwyższona aktywność PHI? Choroby wątroby Wszystkie choroby wątroby mogą przebiegać ze wzrostem aktywności tego enzymu. Na przykład w zapaleniach wątroby aktywność może przekraczać 1000 j/l. Choroby mięśni W urazach mięśni, w ich zniszczeniach i w zawale mięśnia sercowego, w zależności od masy uszkodzonego mięśnia, aktywność enzymu może wzrosnąć ponad 1000 j/l. Niedokrwistość hemolityczna mesferocytowa W niedokrwistości spowodowanej niedoborem witaminy Witamina B12 B,2 i kwasu foliowego stwierdza się wzrost aktywności i kwas foliowy PHI. str. 299 201 badania laboratoryjne Nowotwory złośliwe Oznaczenia aktywności PHI nie stosuje się jako testu diagnostycznego nowotworów. Co prawda u 80% pacjentów z rakiem płuca, z zaawansowanym rakiem gruczołu krokowego, z rakiem sutka i u większości pacjentów z przerzutami nowotworu do wątroby aktywność fosfohe-ksoizomerazy jest podwyższona, lecz testu nie należy stosować we wczesnej diagnostyce. W rozległych nowotworach oznaczenie aktywności tego enzymu może nas informować o reakcji guza na stosowane leczenie. Aktywność przekraczająca 100 j/l wskazuje na dużą masę nowotworu. Po zastosowaniu skutecznego leczenia farmakologicznego lub operacyjnego aktywność spada poniżej 100 j/l. Bakteryjne zapalenie opon mózgowych W tych przypadkach poziom aktywności fosfoheksoi-zomerazy przekracza 50 j/l. Jeżeli wartość jest niższa, należy myśleć o zapaleniu wirusowym lub gruźliczym. Inne Podwyższoną aktywność PHI od 100 do 200 j/l obserwuje się w zawale płuca, w zapaleniu płuc, w zawale nerki i zapaleniu trzustki. Słany zapalne i i Choroby zakaźne i badania laboratoryjne O zakażeniu mówi się, gdy drobnoustroje, zwane także mikroorganizmami, jak na przykład bakterie, wirusy, grzyby itd., przenikają do organizmu żywiciela (makro-organizmu). Rozmnażając się w organizmie gospodarza, mogą wywoływać szkody. Dopiero wtedy jest usprawiedliwione pojęcie choroby zakaźnej, infekcja nie musi bowiem prowadzić bezwarunkowo do choroby. Powstanie choroby zależy od różnych okoliczności: od wydolności układów odpornościowych, od ilości drobnoustrojów przenikających do organizmu, od gotowości drobnoustrojów do rozmnażania. Im bardziej masywna jest inwazja, tym bardziej niebezpiecznie przedstawia się sytuacja. W zależności od wymienionych okoliczności ten sam drobnoustrój może w dwóch różnych organizmach wywoływać zupełnie odmienne zespoły objawów klinicznych. W jednej grupie infekcja przechodzi nie zauważona, w drugiej grupie występuje choroba niebezpieczna dla życia. Dzieje się to w przypadkach, gdy zaatakowany organizm nie potrafi dostatecznie się bronić. Obecnie na przykład bakterie poddają się leczeniu antybiotykami, ale nie mamy skutecznego środka do zwalczania zakażeń wirusowych. Jednak chorobom wirusowym możemy zapobiegać przez wykonane we właściwym czasie szczepienia. Z ogromnej liczby możliwych infekcji wybraliśmy tylko kilka przykładów, które omówimy dokładniej, ale po kolei. 203 badania laboratoryjne ^^ Immunoglobuliny Immunoglobuliny są to białka odpornościowe o właściwościach przeciwciał, tzn. białka zdolne do wiązania cząsteczek antygenu w wielkie nierozpuszczalne kompleksy. Odgrywają one decydującą rolę w obronie przeciwko zakażeniom