Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

153 Jr 5, 4: Ego autem dixi: Forsitan pauperes sunt et stulti ignorantes viam Domini, iudicium Dei sui. Ibo ad optimates et lo¹uar eis, ipsi enim congnoverunt mam, Domini, et ecce magis hi simul cofregerunt iugum, ruperunt vincula. Idcirco percussit ces leo de silva, pardus vi-gilans super civitates eorum.1S³ Jr 5, 29: Num¹uid super his non visitabo, dicit Dominus. Aut super aentem huiuscemodi non ulciscetur anima mea?155 Jr 5, 30: Stupor et mirabilia facta sunt in terra.156 Jr 5, 31: Prophetae prophetabant mendacium, et sacerdotes applaudebant manibus, et populus meus dilexit talia: quid igitur fiet in novissi-mo eius? 157 Jr 6, 16: Haec dicit Dominus: State super vias, et videte et interrogate de semitis anti¹uis, ¹uae sit via bona, et ambulate in ea; et invenie-tis refrigerium animabus vestris. Et dixerunt: Non ambulabimus. Et constituti super vos spe-culatores, audite vocem tubae. Et dixerunt: Non audiemus. Ideo audite, gentes, quanta ego paciam eis. Audi, terra: ecce ego adducam mala "s Jr 11, 21: Non prophetabis in nomine Domini non morieris in manibus nostris. Propterea zec dicit Dominus.153 Jr 15, 2: Quod si dixerint ad te: Quo egre-fyiemur? — dices ad eos: Haec dicit Dominus: !ti od mortem, ad mortem, et qui ad gladium, gladium, et qui ad famem, ad famem, et ad captivitatem, ad capitivitatem.im — Jr 9: Pravum est cór omnium et inscrutabile: buis cognoscet illudul, to znaczy, kto pozna a³¹ jego z³oœliwoœæ, ju¿ bowiem wiadomo, ¿e jest z³e. Ego Dominus scrutans cór et probans pewes.162 Et dixerunt: Venite et cogitemus contra fleremiam cogitationes, non enim peribit lex a sacerdote, ne¹ue sermo a propheta.ln Jr 17, 17: Non sis tu mihi formidini, tu spes mea in die a/flictionum.184 Ufnoœæ w widome sakramenty: Jr 7, 14: Fa-ciam domui huic, in ¹ua invocatum est nomen meum et in ¹ua vos habetis fiduciam, et loco, ¹uem dedi vobis et patribus vestris, sicut feci Silo. Tu ergo noli orare pro pppulo ftoc.185 — Istot¹ rzeczy nie jest ofiara widoma. Jr 7, 22: Quia non sum locutus cum patribus vestris et non praecepi eis in die, ¹ua eduxi eos de terra Aegypti, verba holocaustomatum et nictimarum. Sed hoc verbum praecepi eis dicens: Audite vocem meam, et ero vobis Deus, et vos eritis mihi populus, et ambulate in omni via, ¹uam mandavi vobis, ut bene sit vobis. Et non au-dterwnt.166 Mnogoœæ nauk: Jr 11, 13: Secundum numerum enim civitatum tuarum erant dei tui, iuda, et secundum numerum viarum Hierusalem posuisti aras confusionis, tu ergo noli orare pro populo ftoc.1" Jr 23, 15: A prophetis enim Hierusalem egres-sa est pollutio super omnem terram.166 Jr 23, 17: Dicunt his, qui blasphemant me: Locutus est Dominus: Pax erit vobis; et omni, qui ambulat in pravitate cordis sui, dixerunt: Non veniet super vos malum.1™ (682) 319 570 318 S69—570 569. [29] Obrazy. — Litera zabija170; wszystko dzia³o siê jako figura.171 Oto klucz, który nam daje œwiêty Pawe³. Trzeba by³o, aby Chrystus cierpia³. Bóg w poni¿eniu. Obrzezanie serca172, prawdziwy post, prawdziwa ofiara, prawdziwa œwi¹tynia.173 Prorocy wskazali, i¿ to wszystko musi byæ duchowe. — Nie cia³o, które ginie, ale to, które nie ginie. — „Bylibyœcie naprawdê wolni." 174 Zatem inna wolnoœæ jest jedynie figur¹ wolnoœci. „Jam jest prawdziwy chleb niebieski." 175 (683) 570. [33] S¹ ludzie, którzy widz¹, ¿e cz³owiek nie ma innego nieprzyjaciela jak tylko po¿¹dliwoœæ, która go odrzuca od Boga, ni¹ zaœ Bóg sam; ani innego dobra prócz Boga, a nie ¿yzn¹ ziemiê. Ci, którzy mniemaj¹, i¿ dobro cz³owieka jest w ciele, a z³e w tym, co ich odwraca od rozkoszy zmys³ów, niech¿e siê opij¹ ni¹ i w niej sczezn¹. Ale ci, którzy szukaj¹ Boga ca³ym sercem, którzy cierpi¹ tylko przez to, i¿ pozbawieni s¹ Jego widoku, którzy nie maj¹ innego pragnienia, jak tylko posiadaæ Go, ani innych nieprzyjació³ 176 prócz tych, którzy ich od Niego odwracaj¹; którzy trapi¹ siê, ¿e s¹ oblê¿eni i opanowani przez takich nieprzyjació³ — niech siê pociesz¹, zwiastujê im szczêœliw¹ nowinê: jest dla nich Oswobodziciel, dam im Go widzieæ, poka¿ê im, ¿e jest Bóg dla nich; nie poka¿ê Go innym. Poka¿ê, i¿ przyrzeczony by³ Mesjasz, który oswobodzi od wrogów, zasiê przyszed³ Me- isjasz, aby uwolniæ od nieprawoœci, nie od |wrogów. Kiedy Dawid przepowiada³, ¿e Mesjasz o- Iswobodzi swój lud od wrogów, mo¿na rozu- imieæ cieleœnie, i¿ chodzi o Egipcjan; wów- Iczas nie umia³bym dowieœæ, ¿e siê proroctwo i spe³ni³o. Ale mo¿na tak¿e mniemaæ, ¿e cho- idzi o nieprawoœci; wedle prawdy bowiem nie lEgipcjanie s¹ nieprzyjació³mi, ale nieprawo- Iœci. S³owo nieprzyjaciele jest tedy dwuznacz- Ine. Ale je¿eli powiada gdzie indziej (jak iczyni), ¿e oswobodzi swój lud z grzechów m, Szarówno jak Izajasz178 i inni, dwuznacznik jznika, a dwuwyk³adnoœæ wrogów sprowadza isiê do prostego znaczenia nieprawoœci. Je¿eli Sbowiem mia³ na myœli grzechy, móg³ je bar- Idzo dobrze wyraziæ przez wrogów; ale je¿eli •myœla³ o wrogach, nie móg³ ich oznaczyæ Iprzez nieprawoœci. Owo Moj¿esz i Dawid, i Izajasz pos³ugiwali siê tymi samymi wyra¿eniami. Któ¿ zechce tedy twierdziæ, ¿e nie mieli na myœli tego samego sensu i ¿e sens Dawida, który kiedy mówi o wrogach, jawnie ma na myœli nieprawoœci, nie jest ten sam co Moj¿esza, gdy mówi o wrogach? Daniel (IX) modli siê o oswobodzenie ludu z niewoli wrogów; ale myœla³ o grzechach; aby to okazaæ, mówi, i¿ Gabriel przyszed³ mu powiedzieæ, ¿e zosta³ wys³uchany i ¿e trzeba mu czekaæ jeno siedemdziesi¹t tygodni, po czym lud bêdzie wyzwolony z nieprawoœci, grzech zniknie, a Oswobodziciel, 320 321 574 Œwiêty Œwiêtych, sprowadzi sprawiedliwoœæ wieczn¹ nie wedle prawa ™, ale wedle wiecz- noœci. (692) 5. DLACZEGO PRAWDA UKAZANA ZOSTA£A W OBRAZACH? PODSTAWY RELIGII i> CHRZEŒCIJAÑSKIEJ 571. [45] Trzeba pomieœciæ w rozdziale Podstawy to, co jest w rozdziale O znakach tycz¹cego przyczyny figur: czemu przepowie- dziano pierwsze przyjœcie Chrystusa, czemu przepowiedziano je ciemno. (570) 572. [270] Fac secundum exemplar, quod tibi ostensum est in monte.a m Religia ¿ydów by³a tedy na * podobieñstwo prawdy Mesjaszowej, prawda zaœ Me-sjaszowa by³a uznana przez religiê ¿ydów, która by³a jej figur¹