Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

SPLEEN Ang. - apatia, zniechęcenie, depresje. Odpowiednik rosyjskiej -> CHANDRY. SPOLEGLIWOŚĆ Spolegliwość, spolegliwy. Pojęcie wprowadzone przez prof. Tadeusza Kotarbińskiego, wg którego "Opiekun wtedy jest spolegliwy, kiedy można słusznie zaufać jego opiece, że nie zawiedzie, że zrobi wszystko, co do niego należy, że dotrzyma placu w niebezpieczeństwie i w ogóle będzie pewnym oparciem w trudnych okolicznościach". Czyż nie są to cechy, które w znacznym stopniu powinien posiadać każdy lekarz i każdy -> LIDER -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA? SPORT Aktywność fizyczna człowieka skierowana na zaspokojenie potrzeb walki i zabawy realizowanych przez rywalizację. W umiarkowanych ramach sport jest doskonałym środkiem terapeutycznym i wsparciem dla organizmu, jednakże w swojej superwyczynowej formie bywa często zagrożeniem dla zdrowia. SPOSTRZEGANIE POZAZMYSŁOWE -> PSYCHOKINEZJA, -> JASNOWIDZTWO. Spostrzeganie bez udziału zmysłów. Jest wiele hipotez wyjaśniających to zjawisko. Uważa się, że człowiek współczesny bardzo ograniczył swe możliwości percepcyjne wskutek rozwoju techniki i cywilizacji. W tym sensie np. mówiąc o spostrzeganiu pozazmysłowym często mamy na myśli także i te jego rodzaje, które są po prostu niedostępne dla ludzkich, bardzo ograniczonych możliwości percepcyjnych. Patrz np. -> BIOGEOFIZYKA. SPRZĘŻENIE ZWROTNE Zjawisko, przy którym wysłany sygnał powraca, zazwyczaj w zmienionej postaci i oddziałuje na źródło pierwotne sygnału. SROKA GRZEGORZ Ojciec Grzegorz Franciszek Sroka, franciszkanin, doświadczony zielarz, autor wielu publikacji n.t. zielarstwa, w tym znakomitego "Poradnika Ziołowego". Na drodze wieloletniej praktyki i studiowania problemów fitoterapii opracował wiele oryginalnych recept zielarskich. Produkowane przez niego leki, znane pod nazwą krople ojca Grzegorza, są komponowane z wielu ziół. Adres do korespondencji: Rychwałd 77, 34-322, Gilowice k. Żywca. SREBRNY SZNUR Opisywane we wszystkich przypadkach -> BILOKACJI zjawisko połączenia pomiędzy ciałem a jego -> SOBOWTÓREM. STEFAŃSKI LECH EMFAZY Znany polski psychotronik. Autor wielu publikacji nt. zjawisk -> PSI, w tym książki napisanej wspólnie z M. Komarem pt. "Od magii do psychotroniki". Autor koncepcji nagrań -> SYNCHRO. Kasety z tymi nagraniami można kupować w Muzeum Techniki, w każdy dzień od wtorku do soboty, w godz. 11 - 15. STO LAT Dwutygodnik - Magazyn Zdrowia, Urody, Spokoju (ZUS). Problematyka: zdrowie, medycyna niekonwencjonalna, ubezpieczenia, uroda, rozrywka. Adres redakcji: 00-362 Warszawa, ul. Gałczyńskiego 4, tel. 26-45-91. Red. nacz. Iwona Wiszyńska-Gołacka. Cena egz. we wrześniu 1991 r. - 3000 zł. STRES Samo pojęcie stresu, mimo iż zrobiło oszałamiającą karierę w ostatnich kilkudziesięciu latach, jest bardzo złożone i wieloznaczne. Literatura popularno-naukowa i publicystyczna posługuje się tym pojęciem często w różnym znaczeniu, a i w literaturze naukowej wiele jest sporów i niejasności na ten temat. Wszystko to nie umniejsza w niczym znaczenia teorii kanadyjskiego lekarza Hansa Sely'ego, który po wielu latach badań i wytężonej pracy laboratoryjnej zaproponował oryginalną koncepcję interpretacji wielu zjawisk chorobowych. Wg klasycznej definicji stres to ogół nieswoistych reakcji ustroju wywołanych nadmiernym pobudzeniem lub uszkodzeniem. Kluczowe znaczenie dla koncentracji stresu ma właśnie owo pojęcie nieswoistej reakcji. Otóż każdy czynnik, który narusza równowagę biologiczną ustroju, działa swoiście (lokalnie) i nieswoiście (ogólnie na cały organizm). Także reakcja ustroju jest swoista (skierowana na lokalne uszkodzenie) i nieswoista (oznaczająca pobudzenie i mobilizację całego organizmu). Wyobraźmy sobie sytuację, w której coś uszkadza jakiś fragment naszej tkanki. Reakcja naszego organizmu nie ogranicza się jedynie do lokalnego odczuwania bólu i podjęcia procesu regeneracyjnego (reakcja swoista), ale im uszkodzenie jest większe, tym większa jest ogólna reakcja (reakcja nieswoista). Tak się dzieje zarówno w przypadku bodźców somatycznych, jak i psychicznych. Stres przebiega w trzech fazach: alarmowej, w której organizm rozpoznaje sytuację i mobilizuje siły, odporności, będącej fazą aktywnej walki ze skutkami bodźców i, jeżeli walka ta nie zostanie uwieńczona powodzeniem, następuje groźna faza trzecia, wyczerpania. Stres przewlekły wywołuje rozległe niekorzystne zmiany psychosomatyczne (nerwice, choroby układu krążenia, choroba wrzodowa i wiele innych). Patrz też -> DYSTRES i -> EUSTRES. STRESOR Bodziec wywołujący -> STRES. Można wyróżnić następujące ogólne grupy stresorów: fizyczne (wysoka lub niska temperatura), chemiczne (np. gazy toksyczne), biologiczne (bakterie, wirusy), psychologiczne (emocje), mechaniczne (uszkodzenia ciała, hałas itp.). STRETCHING System ćwiczeń fizycznych, opracowany przez Svena A. Solveborna, których celem jest podniesienie ogólnej sprawności, w szczególności przez zwiększenie ruchomości stawów i poprawę elastyczności mięśni. Autor zaleca następującą technikę ćwiczeń: - Napinać mięśnie statycznie, jak najsilniej przez 10 - 30 sek. - Na 2 - 3 sekundy rozluźnić je całkowicie. - Łagodnie, jak najbardziej rozciągnąć mięsień (nie doprowadzając do uczucia bólu) i pozostać w tak 10 - 30 sek. Podstawowa różnica między techniką stretchingu a gimnastyką klasyczną polega przede wszystkim na tym, że wszystkie elementy ćwiczenia (w szczególności rozciąganie mięśni) wykonujemy stopniowo i ostrożnie unikając wszelkich gwałtownych napięć i odprężeń