Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

Odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi, resortowymi i honorowymi. (J. K.) werbalizacja; głośne słowne wyrażenie myśli. (S. Z.-Ch.) wektor; tensor pierwszej rangi mający 4 wartości (kierunek, wartość - moduł, zwrot, punkt przyłożenia). W. jest wyrażany graficznie strzałką. W. siły ciężkości; jest przyłożony do środka ciężkości, skierowany pionowo w dół, równy co do wartości masie ciała. W. siły mięśniowej; suma wypadkowa składowej czynnej i składowej biernej siły mięśnia. (A. K.) wentylacja a perfuzja; prawidłowa objętość powietrza wentylującego płuca w jednostce czasu (V) jest w przybliżeniu równa objętości krwi przepływającej przez kapilary płucne w tym samym czasie (Q). Stosunek -jest równy w przybliżeniu jedności (0,75 - 1,0Ď). Nierównomierny rozdział wentylacji i perfuzji w poszczególnych jednostkach czynnościowych płuc jest w chorobach płuc częstym zjawiskiem i prowadzi do zaburzeń tego stosunku. Podwyższenie - zachodzi, gdy nieproporejonalnie do wentylacji maleje perfuzja. Jaskrawym przykładem może być zator tętnicy płucnej. W chorobach płuc objaw ten przebiega zwykle bardziej łagodnie, nie obejmuje wszystkich jednostek czynnościowych i jeżeli nie dotyczy zbyt dużych obszarów tkanki płucnej, nie powoduje zmian w prężności gazów krwi tętniczej, zwiększa się natomiast fizjologiczna przestrzeń martwa. Znaczny wzrost tej przestrzeni może doprowadzić do zaburzeń dyfuzji na skutek przyspieszenia przepływu krwi przez kapilary płucne. Obniżenie zachodzi, gdy przy zachowanej perfuzji zmniejsza się wentylacja. Zjawisko to występuje w wyniku zmniejszonej drożności oskrzeli, w niedodmie, w nasilonym procesie zapalenia płuc. W przewlekłych chorobach płuc zaburzenie to występuje w postaci lokalnych rozsianych zmian i dotyczy części jednostek czynnościowych płuc. Obniżenie - zwiększa domieszkę żylną do krwi tętniczej, co prowadzi do hipoksemii; pC o#; jest prawidłowe lub nawet obniżone z powodu odruchowej hiperwentylacji. W przewlekłych chorobach płuc występują często elementy obu wymienionych zmian w postaci rozsianych licznych lokalnych zaburzeń. Bezpośrednie jakościowe i ilościowe badanie tych zaburzeń wymaga zastosowania techniki radioizotopowej. (J. J.) wentylacja maksymalna dowolna; Mvv; największa objętość powietrza wentylującego płuca podczas zmuszania się do wykonywania najgłębszych wdechów z największą częstością. (J. J.) wentylacja minutowa; Mv; objętość wdychanego powietrza w ciągu minuty (iloczyn objętości oddechowej i częstości oddechów). W. m. może być spoczynkowa i wysiłkowa. (J. J.) wentylacja płuc; przewietrzanie płuc (pęcherzyków płucnych). Jest uwarunkowana zmianami objętości płuc powodowanymi przez ruch oddechowy przepony i ścian klatki piersiowej. Na skutek istnienia podciśnienia w jamie opłucnej płuca są "przyssane" do wewnętrznej powierzchni klatki piersiowej i "podążają" za wymienionym ruchem oddechowym. Zmiany objętości płuc powodują powstanie zmian ciśnienia powietrza w pęcherzykach płucnych i drogach oddechowych. W wyniku tych zmian powietrze przemieszcza się zgodnie z istniejącą w danej chwili różnic ciśnień, zawsze w kierunku z obszaru o większym ciśnieniu do obszaru o mniejszym ciśnieniu. Podczas wdechu - ciśnienie powietrza w pęcherzykach płucnych jest mniejsze niż ciśnienie powietrza atmosferycznego i następuje przepływ powietrza do pęcherzyków płucnych. Podczas wydechu - ciśnienie pęcherzykowe jest wyższe niż atmosferyczne i następuje wydalenie powietrza z płuc. Zmiany pojemności płuc są powodowane czynnością mięśni oddechowych, mięśnia przepony i mięśni ściany klatki piersiowej. Aktualną wielkość wentylacji (objętość powietrza wentylacyjnego płuca w ciągu minuty) ustala się na odpowiednim poziomie dzięki mechanizmom sterującym czynnością tych mięśni. Za automatyczną regulację tej czynności odpowiedzialne są: ośrodki oddechowe w moście i rdzeniu przedłużonym, w którym powstaje rytmiczne pobudzenie wdechowe i przerywanie tego pobudzenia, serwomechanizm wrzecionowy regulujący zmiany napięcia mięśni oddechowych oraz ośrodkowe i obwodowe chemoreceptory wrażliwe na zmiany prężności C o#; i O#; we krwi. Chemoreceptory ośrodkowe zlokalizowane w opuszce są wrażliwe na zmiany pC o#; i pH krwi. Wzrost pC o#; wywołuje wzrost w. p. - obwodowe receptory w kłębku szyjnym i łuku aorty są wrażliwe na zawartość pO#;Ď. Spadek pO#; we krwi poniżej 60¬7¦mm Hg powoduje wzrost wentylacji. Ich czynność ma znaczenie w stanach hipoksemicznych, kwasicy i hipotonii, w innych przypadkach nie wpływa na wentylację. Wielkość wentylacji u dorosłych, w zależności od sytuacji fizjologicznęj. waha się od kilku litrów na minutę (w spoczynku) do stukilkunastu litrów na minutę (podczas wysiłku). (J. J.) wewnątrzzakładowa komisja do spraw zatrudnienia i rehabilitacji inwalidów; komisja powołana przez dyrekcję w zakładach pracy zatrudniających powyżej 500 pracowników w celu realizacji zadań zakładu w zakresie - rehabilitacji zawodowej