Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

Dlatego też w czasie rund} ikiej przyjęto tzw. klauzulę przyzwolenia (Enabling Clause). Kraje rozwijające się ły w niej generalnie zwolnione od wymogów art. I (KNU) i art. XXIV w czasie ^enia ugrupowań integracyjnych (por. dalej). )bok tego, w czasie rundy urugwajskiej uzupełniono interpretacje i sprecyzowano óre techniczne aspekty funkcjonowania art. XXIV31. "rzede wszystkim wyjaśniono, że do wyliczenia średniej zewnętrznej taryfy celnej nno się używać cła aktualnie stosowane (a nie wyższe, związane stawki celne) oraz łono procedurę dokonywania takich obliczeń. Sekretariat WTO winien dokonywać zeń w oparciu o szczegółowe dane celne w odniesieniu do poszczególnych agregowanych) pozycji towarowych. Rozwiązanie takie jest rozsądne z ekonomicz- punktu widzenia22. Pozwala to uniknąć problemów podobnych do tych, jakie (piły przy ustalaniu wspólnej taryfy EWG. 'rowadzenie negocjacji kompensacyjnych z art. XXI V.6 powinno rozpocząć się przed żenieni wspólnej taryfy celnej. Ustalając potencjalną rekompensatę (z powodu itu cła na jakiś produkt) należy poszukiwać jej w obrębie tych samych towarów. -m gdy jest to niemożliwe, można jej poszukiwać w innych produktach. Jeżeli trter nie zaakceptuje rekompensaty w innych produktach, a unia zostanie wdrożona, to on wycofać równorzędne koncesje zgodnie z art. XXVIII Układu. The Resutts...,(1994%),s.31-34 .Undersianding ofthe łnierpretation ofAriele XXIV ofthe GATTI994. Oczywiście, jak starano się wcześniej wykazać, nie eliminuje to (lecz jedynie zmniejsza) możliwości uenia negatywnego efektu przesunięcia handlu. 156 ąuioi ii iv n:-i odpowiedniego planu lub harmonogramu, to grupa robocza winna udzielić odpowiedniej rekomendacji w tej sprawie. Stwierdzono, że wszystkie bez wyjątku porozumienia muszą być przedmiotem analizy grup roboczych. Jedna ważna kwestia została jednak nierozstrzygnięta. Nie zinterpretowano mianowicie pojęcia „w zasadzie cały handel" przy liberalizacji obrotów wewnętrznych, czego domagała się w czasie negocjacji Japonia. Oznacza to, że nadal nie jest oczywiste, czy wykluczenie rolnictwa ze strefy wolnego handlu jest zgodne z wymogami art. XXIV. Poza tym w ramach WTO powołano specjalną grupę roboczą do analizy „zagadnień systemowych" funkcjonowania ugrupowań integracyjnych. Oczekiwano, że wyniki prac tej grupy pozwolą na głębsze zmiany treści art. XXIV. Wyniki prac tej grupy są na razie dosyć skromne. Poważniejsza modyfikacja może nastąpić prawdopodobnie tyiko w czasie następnej rundy rokowań wielostronnych WTO. Znając ogólne zasady preferencyjnej polityki celnej, można już przejść do analizy porozumień zawartych przez Polskę. Pozwoli to na ocenę zmian w polskiej polityce celnej i sformułowanie wniosków dotyczących zakresu autonomii tejże polityki. 1.3. Postanowienia Układu Europejskiego dotyczące swobody przepływu towarów W tej pracy koncentruję się na Układzie Europejskim (tzw. układ stowarzyszeniowy), podpisanym między Polska a UE 16 grudnia 1991 roku23. Wszedł on w życie 1 lutego 1994 roku, po jego ratyfikacji — przez wszystkie państwa Wspólnot Europejskich. Jego część handlowa, należąca w całości do kompetencji Komisji Europejskiej, weszła w życie już 1 marca 1992 r.. jako tzw. umowa przejściowa (Interim Agreement). Dwa pozostałe wielostronne Układy o utworzeniu stref wolnego handlu, zawarte przez Polskę z krajami EFTA i CEFTA, były wzorowane na Układzie Europejskim, zwłaszcza w części dotyczącej zakresu i harmonogramu liberalizacji celnej wymiany24. Oba te porozumienia stracą swe znaczenie ekonomiczne po przystąpieniu Polski do UE25. Układ Europejski w części handlowej ma strukturę zgodną z typową strefą wolnego handlu. Przewidziano w nim stopniową, trwającą maksimum dziesięć lat, redukcję ceł i większości innych barier w handlu wzajemnym. Obie strony zachowały prawie całkowitą autonomię w zakresie zewnętrznej polityki celnej. Były tu jednak pewne elementy odróżniające Układ Europejski od innych porozumień strefy wolnego handlu. " Układ Europejski (1994)