Niepewność bywa czasem gorsza niż brak uzbrojonej straży.

Nie ma przy tym większego znaczenia, czy działają oni na rachunek klientów, czy też na rachunek własny. Dzięki giełdzie mogą oni składać oferty kupna lub sprzedaży oraz odpowiadać na nie, co prowadzi do zawierania transakcji, czyli umów sprzedaży. Giełda zapewnia więc płynność, bowiem koncentruje ona wtórną podaż i popyt na określone towary, które mogą mieć charakter realny lub abstrakcyjny (papiery wartościowe). Stopień koncentracji popytu i podaży przesądza o płynności giełdy, a to z kolei wyznacza jej pozycję w gospodarce bądź to krajowej, bądź nawet międzynarodowej. Z punktu widzenia statusu giełdy można mówić o dwóch zasadniczych modelach, z których jeden, mający anglosaskie korzenie, przyjmuje, iż giełda stanowi instytucję prywatnoprawną, podczas gdy drugi model, tzw. kontynentalny, przyznaje jej walor instytucji publicznoprawnej. Jednakże zawsze ze względu na znaczenie giełdy dla obrotu gospodarczego jest ona uznawana za instytucję zaufania publicznego. Giełda papierów wartościowych zaliczana jest do typu giełd pieniężnych. Jedną z jej głównych funkcji gospodarczych jest wycena przedsiębiorstw, których papiery wartościowe są notowane na giełdzie. Z istoty swojej jest ona rynkiem wtórnym, gdzie koncentrują się transakcje zawierane nie na rachunek emitentów papierów wartościowych. Jako rynek charakteryzuje ją element stałości, co oznacza, że sprzedający oraz kupujący mogą liczyć na to, iż w każdej chwili znajdą kontrahenta (kontrpartnera). Z drugiej strony, istota giełdy nakazuje, aby każdy oferent był zobowiązany wobec każdego, kto odpowie na jego ofertę. W ten sposób formułowany jest tzw. przymus transakcyjny, który obowiązuje wszystkich uczestników giełdy. W świetle art. 98 p.o p.o.p.w. giełda papierów wartościowych stanowi przedmiot przedsiębiorstwa spółki akcyjnej. Tylko też taka spółka ma obowiązek i wyłączne prawo zamieszczania w swojej firmie wyrazów „giełda papierów wartościowych". Wrazić bezprawnego naruszenia prawa do firmy spółki prowadzącej giełdę przysługuje jej ochrona z art. 37 k.h. Na podstawie tego przepisu może ona żądać zaniechania bezprawnego używania firmy. Z uwagi na znaczenie giełdy dla życia gospodarczego, spółka prowadząca giełdę nie może rozszerzać przedmiotu jej przedsiębiorstwa na inną działalność. Zastrzeżenie powyższe nie dotyczy tylko Giełdy Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie, gdyż z mocy art. 184 ust. l p.o p.o.p.w. może ona prowadzić działalność także w innym zakresie niż giełda papierów wartościowych. Prowadzenie giełdy papierów wartościowych wymaga zezwolenia Prezesa Rady Ministrów na wniosek zainteresowanego, zaopiniowany przez KPWiG. Wniosek ów składany jest wraz z załącznikami do Komisji, która poddaje go badaniu formalnemu. Jeżeli wniosek nie spełnia wymogów formalnych wówczas nie zostanie przekazany do Prezesa Rady Ministrów. W przypadku, gdy decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia ma charakter pozytywny, Prezes Rady Ministrów zatwierdza również statut spółki oraz regulamin giełdy. Powyższe przepisy nie znajdują jednak zastosowania w stosunku do Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., jako że powołana ona została do życia na mocy przepisów ustawy z dnia 21 marca 1991 r. Będąc organizacją pośredniczącą w obrocie papierami wartościowymi, giełda papierów wartościowych nie jest dostępna dla każdego uczestnika tego obrotu. Giełdy w rozmaity sposób regulują dostęp do uczestniczenia w transakcjach zawieranych na nich. Uczestnictwo w handlu prowadzonym na giełdzie wiąże się zazwyczaj z tzw. monopolem maklerskim. W zależności od przyjętego modelu uczestnictwo (członkostwo) na giełdzie uzyskiwane jest albo w wyniku urzędowego nadania przez władzę państwową sprawującą nadzór nad giełdą, albo w drodze przyznania go przez organ podmiotu organizującego giełdę. Członkostwo giełdy może odnosić się do osób fizycz- Obrót papi nych albo też do przedsiębiorstw maklerskich.33 Przyjęte na gruncie prawa polskiego rozwiązanie oparte zostało na drugim z wymienionych wzorców, chociaż można w nim znaleźć także elementy pochodzące z rozwiązania pierwszego. Rozwiązanie zastosowane w polskim systemie obrotu papierami wartościowymi opiera się na założeniu, że prowadzenie giełdy papierów wartościowych powierzone zostało spółce akcyjnej. W związku z tym pojawia się kategoria akcjonariuszy spółki prowadzącej giełdę. Z kolei w ramach tej kategorii wyróżnia się członków giełdy,34 czyli tych jej akcjonariuszy, którymi są tylko domy maklerskie lub banki prowadzące działalność maklerską, i którzy uprawnieni zostali do zawierania transakcji na giełdzie. Wyraża się w tym zasada kwalifikacji podmiotowej członków giełdy, którym przysługuje wyłączność transakcyjna